BRUSSEL: GLAS-MET-GAATJES
Bij de restauratie van de 16de-eeuwse glas-in-loodpanelen uit het hoogkoor van de Brusselse Sint-Goedelekathedraal kwamen we tot de vaststelling dat in twee heraldische panelen, in de originele kleine blauwe wapenschildjes, gaatjes (Ø 1cm) waren aangebracht (boven).
Deze techniek is opmerkelijk omwille van de technische moeilijkheidsgraad. Het was veel eenvoudiger geweest om plaqué-glas* te gebruiken, wat reeds bestond vanaf de 13de eeuw. Mogelijkerwijze betreft het hier een zogenaamd "meesterstuk", waarbij de glazenier-in-opleiding zijn vaardigheid moest bewijzen. (In de zin van: "Men neme een stuk glas van acht bij acht centimeter en vier millimeter dik, daarin make men vier gaatjes één centimeter elk." Zonder diamantboor krijgt ook de hedendaagse glazenier daarvan het zweet in de handen.)
De latere restauraties zijn elk getuigenissen van hun tijd, de 19de-eeuwse wapenschildjes werden met zuren uitgeëtst in plaqué-glas (links en rechts). Die uit de 20ste eeuw werden geboord met een holle diamantboor of uitgeslepen met een ander diamantwerktuig (midden). Wellicht in het midden van de vorige eeuw waren op de kalibers met de gaatjes doublureglaasjes geplaatst, hiertussen was in de loop der tijd vuil opgehoopt. De behandeling beperkte zich tot het afnemen van deze doublureglaasjes, de doublure inwendig te reinigen en vervolgens de doublure terug af te sluiten.
* plaquéglas is een glassoort die uit twee of meer verschillende kleurlagen bestaat.